شیوع چاقی، اضافه وزن و کمبود وزن (لاغری) در دانش آموزان دبیرستانی شهر سنندج در سال ۱۳۸۵-۱۳۸۴

مقدمه: اضافه وزن و چاقی در نوجوانی احتمال بروز بیماری های قلبی- عروقی و غددی مانند فشار خون بالا و دیابت شیرین را افزایش می دهد. احتمال چاق باقی ماندن افرادی که در سنین کودکی چاق هستند با افزایش سن بیشتر می شود. جلوگیری و درمان چاقی در کودکان ممکن است مانع از چاقی در بزرگسالی شده، شانس خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با آن را کاهش دهد. هدف از این مطالعه تعیین شیوع لاغری، اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان دبیرستانی شهر سنندج بود. روش کار: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، 694 دانش آموز دبیرستانی مشغول به تحصیل در شهر سنندج انتخاب شدند. داده های لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. قد و وزن به روش استاندارد اندازه گیری و نمایه ی توده ی بدن (bmi) از تقسیم وزن برحسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر مربع محاسبه شد. معیار گروه بندی افراد حدود مرزی نمایه ی توده ی بدن برای جنس و سن پیشنهادی توسط سازمان بهداشت جهانی بود. افراد با bmi صدک 85-95 استاندارد به عنوان افراد دارای اضافه وزن، بیشتر از صدک 95 برای سن و جنس چاق و زیر 5 درصد لاغر (دچار کمبود وزن) در نظر گرفته شدند. داده های گردآوری شده وارد نرم افزار spss شد و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی (آزمون های آماری مجذور خی و تی) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: متوسط bmi در دو جنس 7/20 (8/20 در پسرها و 6/20 در دخترها) بود. شیوع کلی اضافه وزن، چاقی و لاغری به ترتیب 2/11، 2/3 و6/7 درصد بود. میزان اضافه وزن و چاقی به طور معنی داری در پسران (2/18%) بیشتر از دختران (7/10%) بود. بالاترین درصد اضافه وزن و چاقی (20%) مربوط به گروه سنی 14 سال بود. نتیجه گیری: میزان اضافه وزن و چاقی در دانش آموزان مشغول تحصیل در مقطع متوسطه در شهر سنندج 4/14% و در حد متوسط کشوری است. با افزایش سن کاهشی در شیوع اضافه وزن و چاقی در پسران و نه در دختران دیده شد. شیوع چاقی در دختران (1/1%) کمتر از متوسط کشوری بود. با توجه به یافته های این مطالعه 22% از دانش آموزان دبیرستانی سنندج دارای وزن نامناسب هستند که نیازمند توجه و برنامه ریزی های مناسب تغذیه ای و آموزشی برای مداخله در جهت بهبود است.